Kwas dokozaheksaenowy (DHA) - ważny podczas ciąży. Funkcje i źródła DHA
Kwas dokozaheksaenowy (DHA) jest szczególnie ważny dla kobiet w ciąży i niemowląt. Należy do grupy kwasów omega-3. Kwas dokozaheksaenowy (DHA) występuje przede wszystkim w tłustych rybach morskich.
Kwas dokozaheksaenowy (DHA): co to jest?
Kwas dokozaheksaenowy (DHA) to związek chemiczny należący do wielonienasyconych kwasów tłuszczowych typu omega-3. To jeden z tak zwanych Niezbędnych Nienasyconych Kwasów Tłuszczowych (NNKT), czyli egzogennych kwasów tłuszczowych, których organizm nie wytwarza sam, dlatego muszą być dostarczane wraz z pożywieniem. W grupie NNKT znajdują się kwasy omega-3: alfa-linolenowy (ALA), wspomniany już dokozaheksaenowy (DHA) i eikozapentaenowy (EPA), a także należący do kwasów omega-6 kwas linolowy (LA) i arachidonowy (AA). DHA jest potrzebny do prawidłowego rozwoju organizmu, przede wszystkim w okresie płodowym oraz niemowlęcym. O zawartość odpowiedniej ilości kwasu dokozaheksaenowego w diecie powinny dbać szczególnie kobiety w ciąży.
Więcej o kwasach omega i o tym, że w nadmiarze są szkodliwe, przeczytasz w artykule Kwasy omega-3 i omega-6 są zdrowe, ale tylko we właściwych proporcjach, czyli o potędze równowagi.
Kwas dokozaheksaenowy (DHA): kto potrzebuje go najbardziej?
Spożywanie odpowiednio wysokich dawek DHA jest szczególnie ważne w ciąży. Kobiety ciężarne powinny jeść produkty bogate w DHA (przede wszystkim ryby), a także przyjmować suplementy DHA. Jeśli w diecie przyszłych mam są ryby, suplementacja powinna wynosić około 200 mg DHA dziennie. Jeżeli nie, trzeba rozważyć przyjmowanie większej dawki suplementu, od 400 do 600 mg na dobę. Kwas dokozaheksaenowy wpływa pozytywnie na rozwój ośrodkowego układu nerwowego płodu.
Kwasu dokozaheksaenowego szczególnie potrzebują również niemowlęta. DHA jest zawarty w mleku matki - dzieci, które są karmione piersią, nie powinny spożywać dodatkowo suplementów z DHA. Jednak w przypadku niemowląt, które nie są karmione piersią, należy zastanowić się nad suplementowaniem DHA poprzez mleko modyfikowane. Dlaczego? Pierwszy rok życia dziecka jest jednym z najważniejszych etapów rozwoju ośrodkowego układu nerwowego. Suplementacja DHA wpływa korzystnie na ostrość widzenia, zdolności poznawcze, rozwój psychoruchowy oraz fizyczny. Obniża również częstość infekcji.
Dzieci do 3. roku życia powinny przyjmować od 150 do 200 mg kwasów omega-3 na dobę. Jeżeli dziecko nie je ryb regularnie, kwasy omega-3 powinny być podawane w postaci suplementów. U dzieci, które zażywają odpowiednie ilości DHA, odnotowuje się mniej infekcji dróg oddechowych.
Kwas dokozaheksaenowy (DHA): jakim chorobom zapobiega?
Wiadomo na pewno, że DHA pomaga obniżyć poziom trójglicerydów we krwi. Tym samym zmniejsza ryzyko zachorowania na miażdżycę i choroby serca. Zbyt mało kwasu dokozaheksaenowego sprawia, że w mózgu zmniejsza się stężenie serotoniny, dlatego istnieją podejrzenia, że niedobór DHA sprzyja wystąpieniu depresji, ADHD czy choroby Alzheimera. Nie wykonano jednak tylu badań, by uznać te doniesienia za pewnik. Naukowcy przypuszczają, że niedobór DHA podwyższa ryzyko pojawienia się zaburzeń psychicznych, chorób układu krążenia i nieprawidłowości w funkcjonowaniu układu odpornościowego.
Kwas dokozaheksaenowy (DHA): gdzie go szukać?
Gdzie, czyli w jakich produktach znajduje się kwas dokozaheksaenowy? DHA można przyjmować zarówno z naturalnym pożywieniem, jak i z suplementami diety. Suplementy z DHA robione są przede wszystkim z oleju z ryb morskich. Szczególnie bogate w kwas dokozaheksaenowy są:
- tłuste ryby morskie (śledź, tuńczyk, łosoś, makrela, sardynki, anchois, halibut),
- olej rybi,
- owoce morza,
- algi.
Niestety, trudno dziś o ryby morskie, które nie byłyby zanieczyszczone rtęcią, ołowiem czy dioksynami. Należy więc kupować ryby z zaufanego źródła, a jeśli takich nie ma, zdecydować się na suplementację (mowa tu przede wszystkim o kobietach w ciąży).